شناخت پوست
شناخت پوست یکی از اصلی ترین مواردی است که برای فراگیری و انجام تمامی رشته ها و روش های مراقبت و زیبایی پوست مانند : پلکسر ، میکرونیدلینگ ، میکرودرم و ... باید به آن مسلط باشید زیرا قبل از انجام هر روش درمانی و زیبایی برای پوست شما باید اول با تئوری پوست آشنایی داشته باشید . پیش از آن که در رابطه با آناتومی پوست برای شما عزیزان توضیح دهیم، بهتر است کمی با بنیادی‌ترین عضو تشکیل‌دهنده‌ی بدن، یعنی سلول، که تأثیر حیاتی بر سلامت آن دارد آشنا گردید.
پوست چیست؟
صدها نوع سلول در بدن وجود دارد که ساختار اصلی اعضای بدن را تشکیل می‌دهند. روند شکل‌گیری بدن انسان به این صورت است که: سلول‌ها بافت‌ها را، بافت‌ها اندام‌ها را و اندام‌ها دستگاه‌های بدن را تشکیل می‌دهند. دستگاه‌ها هر یک وظیفه‌ای را در بدن بر عهده دارند و در تعامل با یکدیگر فعالیت می‌کنند. البته، توجه داشته باشید که سلول‌های تشکیل‌دهنده‌ی هر یک از دستگاه‌ها با دیگری از نظر ساختار و عملکرد متفاوت می‌باشد. برای مثال، سلول‌های دستگاه گوارش با سلول‌های دستگاه تنفسی متفاوت است؛ هرچند این تفاوت‌ها مسأله‌ی مهمی نمی‌باشد، چرا که تمامی سلول‌های بدن به طور مستقیم و غیرمستقیم با یکدیگر در ارتباط هستند تا بدن به بهترین شکل ممکن فعالیت نماید. از انواع متعدد و مختلف سلول‌ها می‌توان به سلول‌های بنیادی، سلول‌های خونی، سلول‌های پوست و سلول‌های سرطانی اشاره نمود.
1. سلول‌های بنیادی : بهترین و خاص‌ترین سلول‌های بدن هستند. این سلول‌ها غیرتخصصی بوده و توانایی تبدیل شدن به سلول‌ها خاص را دارا می‌باشند و می‌توانند به بافت و اندام‌های متفاوتی تبدیل گردند. امروزه دانشمندان با مطالعه بر روی این سلول‌ها در تلاش هستند تا از آن‌ها در درمان بیماری‌ها و ترمیم بافت‌ها و پیوند اعضای بدن، بهره ببرند،
2. سلول‌های خونی : حیاتی‌ترین سلول موجود در بدن بوده و به 3 دسته‌ی سلول قرمز خون، سلول سفید خون و پلاکت‌ها تقسیم می‌گردند. سلول‌های قرمز وظیفه‌ی اکسیژن‌رسانی به سلول‌های بدن و تعیین گروه خونی را بر عهده دارند. سلول‌های سفید مسئول سیستم ایمنی بدن بوده و آن را در مقابل پاتوژن‌ها محافظت می‌کنند و در آخر پلاکت‌های خون هستند که به لخته شدن خون کمک نموده و سبب جلوگیری از هدر رفتن خون به دلیل شکستگی و آسیب‌دیدگی رگ‌های خونی می‌گردند،
3. سلول‌های پوست : سلول‌های پوست تشکیل‌دهنده‌ی 3 لایه بافت اپیدرم (بافت اپی تلیال)، درم (بافت هم‌بند) و هیپودرم (لایه‌ی زیر جلدی)، می‌باشند. پوست یکی از اصلی‌ترین ساختارهای بدن بوده و به دلیل این که لایه‌ی سطحی و بیرونی بدن را تشکیل می‌دهد آن را در برابر آسیب‌های احتمالی و نفوذ میکروب‌ها محافظت می‌نماید. همچنین، پوست از کم‌آب شدن بدن جلوگیری نموده و چربی را در خود ذخیره می‌نماید. احساس سرما، گرما، لامسه و فشار و درد‌های ناشی از پایانه‌های عصبی همه و همه از طریق پوست امکان‌پذیر خواهد بود،
4. سلول‌های سرطانی : ایجاد تغییرات غیرطبیعی در سلول‌ها و تکثیر سریع و بدون کنترل آن‌ها سبب به وجود آمدن سلول‌های سرطانی می‌گردد. این سلول‌ها به سرعت به نواحی دیگر بدن گسترش یافته و توانایی خود را در انجام مرگ برنامه‌ریزی شده‌ی سلول‌ها (آپوپتوز) از دست خواهند داد و نسبت به پیام‌های ضد رشدی که بدن به آن‌ها می‌فرستند، حساسیت خود را از دست خواهند داد. ایجاد سلول‌های سرطانی به دلیل قرار گرفتن بیش از حد در معرض مواد شیمیایی، اشعه‌های مضر، اشعه‌ی ماوراءبنفش، اشتباهات احتمالی در تکرار کروموزوم‌ها و یا عفونت‌های ویروسی، صورت خواهد گرفت.
اجزای تشکیل‌دهنده‌ی سلول
خوب است بدانید اجزای تشکیل‌دهنده‌ی سلول‌ها سیتوپلاسم و هسته می‌باشند. هر یک از این‌ها ویژگی‌ها و اجزای تشکیل‌دهنده‌ی خاص خود را دارا می‌باشند.
1. سیتوپلاسم : سیتوپلاسم ماده‌ی حیاتی و بخش زنده‌ی تشکیل‌دهنده‌ی مشترک در میان تمام سلول‌ها بوده و به وسیله‌ی یک غشای سلولی محافظت می‌گردد. این غشا بسیار نازک و انعطاف‌پذیر بوده و اجازه‌ی خروج محتویات را از داخل سلول و مخلوط گشتن آن‌ها با دیگر مواد اطراف را نخواهد داد. سیتوپلاسم مایع غلیظی است که از آب و پروتئین‌های محلول در آّن و آنزیم‌ها تشکیل می‌گردد. به دلیل خاصیت تراوایی سیتوپلاسم تنها آب، پروتئین، یون‌ها و سایر مواد مورد نیاز سلول اجازه‌ی عبور از غشای سلولی را دارا می‌باشند. پروتئین‌ها در داخل سلول تولید و تغییرات شیمیایی داخل آن را بدون شرکت در آن‌ها، اداره می‌کنند. سیتوپلاسم از 2 بخش عمده‌ی هسته (قسمت سفت و مرکزی سلول) و ماتریکس (بستر سلول که نرم‌تر و مایع بوده و اندامک‌های سلول را در خود جای داده است) تشکیل می‌گردد. سیتوپلاسم در افراد مختلف، متفاوت بوده و هر موجود زنده دارای سیتوپلاسم خاص خود هستند؛ هرچند، 99% آن‌ها از کربن، هیدروژن و سایر عناصر تشکیل می‌شوند. سیتوپلاسم از هضم شدن مواد غذایی و تبدیل شدن آن‌ها به مایع و ورودشان به سلول تشکیل می‌گردد،
2. هسته : همه‌ی سلول‌ها دارای یک هسته‌ی کروی بوده و با سیتوپلاسم پوشانده شده است. در حقیقت هسته به عنوان مدیر سلول عمل نموده و و تغییرات شیمیایی سیتوپلاسم را مدیریت می‌نماید. تقسیم سلول از دیگر وظایف هسته بوده و در مناطق قابل رشد صورت می‌پذیرد. از مهم‌ترین نمونه‌های رشد می‌توان به اپیدرم پوست و انتهای ریشه‌ها و جوانه‌ها در گیاهان، اشاره نمود. سرعت تقسیم سلولی به تغذیه و سن وابسته بوده و در دوران جنینی زیاد بوده و با بالا رفتن سن کاهش می‌یابد.
مراحل تولید مثل و تقسیم سلول
میتوز : تقسیم هسته‌ی سلول به این روش صورت می‌پذیرد. در این روش هسته‌ی سلول به 2 قسمت مساوی تقسیم شده و کروموزوم‌ها به طور مساوی بین هر 2 هسته تقسیم می‌گردند، تا هر 2 سلول شبیه به هم و یکسان باشند. برای ایجاد شباهت میان کروموزوم‌های سلول مادر و سلول‌های تازه ایجاد شده، لازم است مواد ژنتیکی سلول مادر مضاعف شده و پس از آن 4 مرحله‌ی زیر در میتوز اتفاق بیفتد:
مراحل تقسیم میتوز:
1. پروفاز : در مرحله‌ی پروفاز تغیراتی چون: کروموزوم‌ها کوتاه و ضخیم می‌گردند؛ غشای هسته از بین می‌رود؛ سانتریول‌ها از هم دور شده و به 2 سمت مخالف یکدیگر می‌روند؛ رشته‌های دوک بین سانتریول‌ها ایجاد می‌شوند،
2. متافاز : کروموزوم‌ها در وسط رشته‌های دوک سانتریول‌ها قرار گرفته و از محل سانترومر متصل می‌شوند،
3. آنافاز : کروماتیدهای خواهری از هم جدا شده و به طرف 2 قطب سلول حرکت می‌نمایند،
4. تلوفاز : دارای تغییراتی مانند : باریک و دراز شدن کروموزوم‌ها، از بین رفتن رشته‌های دوک و ظاهر شدن غشای سلول، می‌باشد.
سیتوکینز چیست؟
زمانی که مرحله‌ی تلوفاز در حال انجام است، برای این که تقسیم سلول تکمیل گردد بایستی سیتوپلاسم نیز تقسیم شده تا 2 سلول مشابه حاصل گردد. سیتوکینز در واقع مرحله‌ی تقسیم سیتوپلاسم است. سیتوپلاسم به 2 قسمت مساوی تقسیم شده و کم کم به درون فرو می‌رود. پس از آن سلول از وسط باریک گشته هر کدوم از آن سیتوپلاسم‌ها در یک نیمه قرار می‌گیرد.
